Hisse (Pay) Senetleri para gibidir. Çıkartılmaları kanunlar uyarıncabir sıraya göre gerçekleştirilecek hukuki işlemler ile mümkündür. Şirketlerin yönetim kurulunun sermaye arttırımına ve şirket sözleşmesinin değiştirilmesine ilişkin karar alması, Sermaye Piyasası Kurulunun bu değişikliğe izin vermesi, Şirketlerin Genel Kurulunda bu değişikliğin kabul edilmesi, payların halka arzımna ilişkin yöntemlerin belirlenmesi, belirli bir süre içinde hisselerin halka arz edilmesi gibi kanunlar uyarınca belirlenmiş bir sıraya uyulması gereklidir.

POnzi sistemi ile para toplayan bu şirketlerin yürüttüğü faaliyetlerde bu tür bir sıralama ile herhangi bir işlem yapılmamıştır. Kendi matbaalarında bastırılan kağıt parçaları, Sermaye Piyasası Kurulu inceleme başlattıktan sonra yatırımcılara gönderilmiş ve hisse (pay) satıldığı ileri sürülmüştür. Deyimi yerindeyse çalınan mşnareye kılıf dikilmiştir.

Bu nedenle toplanılan para karşılığında (hisse) pay satıldığı iddiası Yargıtay nezdinde kabul görmemiştir. Yargıtay‘ ın görüşü şu şekildedir:

Bu görüş ile davalar kazanılmış ve tahsilat yapılması mümkün olmuştur.

Yatırımcılar şirketlerin ortağı değil, şirketlerin mağdur ettiği yatırımcılardır.

Yürütülen faaliyet yujkarıdaki gibi kanunlara aykırıdır ve hukuk dilinde bir haksız fiildir. Haksız fiilin söz konusu olduğu durumlarda zarardan sorumlu olanların zararı tazmin etmeleri için ihtar edilmesine gerek yoktur. Hukuk bu tür durumlarda haksız fiilin ortaya ıktığı anın, yani para tahsil edildiği anda borçlandıklarını kabul etmektedir. Yargıtay‘ ın konuya ilişkin görüşü şu şekildedir:

„

Haksız fiil nedeniyle anaparaya tahsil edildiği andan itibaren faiz işletilecektir. Aradan geçen yaklaşık 20 yılda işleyen faiz döviz cinsinden yatırılan anaparanın yaklaşık üç katıdır.

Örnek bir hesapşu şekildedir:

Para toplşayan şirketler yatırımcıları paraları geri ödeyeceğini söyleyerek oyalamıştır. Açılan davalarda da davaların zamanaşımına uğradığını ileri sürmüştür. Yargıtay bu davranışı kötüniyetli olduğunu ve şirketlerce ileri sürülen zamanaşımı itirazının dikkate alınmayacağına karar vermiştir. Yargıtay‘ ın zamanaşımına ilişkin görüşü şu şekildedir:

Yargıtay‘ ın emsal kararları uyarınca benzer faaliyeti yürüten tüm şirketlere karşı açılan davaların kazanılması ve tahsilat yapılması mümkün olmuştur. AKP ve MHP oyları ile 2019 yılında bir kanun ile bazı lartları gerçekleştiren şirketlere dava açılması yazaklanmış, açılmış davalarda da mahkemelere karar verilmemesi emredilmiştir.

Söz konusu kanun maddesi şu şekildedir:

Bu kanun kapsamına borsada işlem görme şartı nedeniyle sadece iki şirket; Kombassan (Bera) ve İttifak Holding girmektedir.

Kanun görüşümüz uyarınca Anayasa ve Avrupa İnsan Haklaır Sözleşmesi başta olmak üzere farklı nedenlerle (kazanılmış hak, eşitlik, silahların eşitliği vs. ilkeleri) hukuka aykırıdır.

Söz konusu kanunun hukuka uygunluğu Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından son söz söylenecektir.

Bu süreçte dava açmış ve daha açmamış plan tüm mağdurların muhatabı devlet olmuştur. Kombassan iflas etse dahi, yatırımcıların alacağı konusunda kanun nedeniyle devletin sorumluluğu oluşmuştur.